مقایسه تطبیقی کارآیی بانک های اسلامی و بانک های غیر اسلامی (مطالعه موردی: تأثیر بحران 2007 بر بانک های اسلامی و غیر اسلامی)

آشفتگی عظیمی که از آگوست سال 2007 در بازار مسکن و بازار های مالی ایالات متحده آمریکا پدیدار شد، در سال 2008 نیز ادامه یافت، و در ماه سپتامبر این سال با به تصویر کشیدن یک بحران مالی ویرانگر، بازار های مالی بین المللی و اقتصاد بسیاری از کشور های جهان را در معرض آسب های جدی قرار داد. در جریان این بحران مالی بانک های اسلامی آسیب چندانی ندیدند. برخی از اقتصاددانان بر این عقیده اند که دلیل عدم آسیب بانک های اسلامی به علت نبود تعامل اقتصادی با دنیاست. ولی اقتصادانان مسلمان این ادعا را نپذیرفته اند زیرا کشورهای اسلامی به دلیل برخورداری از بیشترین ذخایر و منابع ارزشمند انرژی، عضوی از اقتصاد جهانی محسوب شده و در تعاملات اقتصادی جهان حضوری فعال داشته اند با این وجود از بحران اخیر کمترین آسیب را دیده اند. اصلی ترین مساله در نظام بانکداری اسلامی که آن را از دیگر نظام های بانکی متمایز کرده، دیدگاه این نظام در برابرربا (بهره) و سفته بازی است، و همین مسأله سبب شده تا از کارآیی بیشتری نسبت به نظام سرمایه داری در مواجهه با بحران های مالی برخوردار باشد. در این مطالعه ابتدا دلایل وقوع بحران را عنوان کرده و ریشه اصلی بحران بر اساس نظریه چرخه های رکود کینز و فرضیه شکنندگی مالی مینسکی بررسی می شود، و با بیان دیدگاه نظام اقتصادی اسلام در خصوص دو عامل مبنایی بحران(ربا و سفته بازی)، ویژگی ها و دلایل کارآیی بانکداری اسلامی در مقابل بانکداری غیر اسلامی معرفی می گردد. در خاتمه برای اثبات این موضوع، با استفاده از مدل ccr کارآیی 50 بانک اسلامی و50 بانک غیر اسلامی را طی سال های 2008 و 2009 محاسبه و بانک های کاراتر مشخص گردیده اند. نتایج نشان می دهد، با برآورد کارآیی 100 بانک در سال های 2008 و 2009 با استفاده از مدل ccr، که از این تعداد 50 بانک اسلامی و 50 بانک غیر اسلامی (خاور میانه) بوده است، تنها 11 بانک در سال 2008 کارآ شده اند که همه جزء بانک های اسلامی بوده اند. همچنین در سال 2009 تنها 8 بانک کارآ شده اند که در بین آن ها تنها یک بانک غیر اسلامی وجود دارد و این نشان از وضعیت ضعیف بانک های غیر اسلامی در مقایسه با بانک های اسلامی طی سال های بحران مالی 2009-2007 می باشد.